Εμβόλιο κατά του COVID-19: Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε!
Ο εμβολιασμός κατά του κορονοϊού έχει ήδη αρχίσει να πραγματοποιείται σε όλο τον κόσμο!
Στην Ελλάδα, το σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού έχει ονομαστεί συμβολικά “Επιχείρηση Ελευθερία” και έχει ξεκινήσει ήδη να υλοποιείται σε 1.018 εμβολιαστικά κέντρα που αναπτύσσονται ανά την επικράτεια.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, έχουμε συγκεντρώσει διάφορες πληροφορίες σχετικά με το συγκεκριμένο εμβόλιο τις οποίες είναι σημαντικό να γνωρίζετε.
Πώς γίνεται το εμβόλιο;
Το εμβόλιο χορηγείται σε 2 δόσεις στον άνω βραχίονα. Η δεύτερη δόση θα πρέπει να χορηγηθεί τουλάχιστον 21 ημέρες μετά την πρώτη.
Πώς δρα το εμβόλιο;
Το εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19 προλαμβάνει τη νόσο προκαλώντας ανοσοαπόκριση. Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο βοηθά τον οργανισμό να θυμάται μία συγκεκριμένη νόσο, χωρίς να την προκαλέσει στον οργανισμό.
Γενικότερα, τα εμβόλια περιέχουν μία εξασθενημένη ή αδρανοποιημένη μορφή του ιού ή του βακτηρίου που προκαλεί τη νόσο. Η ουσία αυτή ονομάζεται αντιγόνο, το οποίο αναγνωρίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα ως ξένο σώμα. Τα ανοσοκύτταρα με τη σειρά τους έχουν εκπαιδευτεί για να εξοντώσουν και να παράγουν αντισώματα κατά του νοσογόνου παράγοντα.
Αν κάποιος που έχει εμβολιαστεί μολυνθεί σε μεταγενέστερο χρόνο από τον ιό, το ανοσοποιητικό του σύστημα θα είναι σε θέση να αναγνωρίσει τον ιό και θα είναι προετοιμασμένο να του “επιτεθεί”, προκειμένου να προστατέψει τον οργανισμό.
Η ανοσία μέσω του εμβολιασμού δεν προστατεύει μόνο το ανοσοποιημένο άτομο αλλά προστατεύει και τα μη εμβολιασμένα άτομα της κοινωνίας. Ωστόσο, αυτή η συλλογική ανοσία όπως ονομάζεται μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο όταν έχει εμβολιαστεί επαρκής αριθμός ατόμων.
Χρόνος Δράσης
Το υψηλό ποσοστό ανάπτυξης αντισωμάτων των εμβολιασμένων ατόμων υπολογίστηκε 7 ημέρες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης του εμβολίου. Συνεπώς, η πλήρης προστασία έναντι της νόσου ξεκινά 1 εβδομάδα μετά τον πλήρη εμβολιασμό ή 4-5 εβδομάδες μετά την πρώτη δόση.
Ποιοί πρέπει να εμβολιαστούν;
Στην Ελλάδα η ομάδα που έχει εμβολιαστεί κατ’ απόλυτη προτεραιότητα είναι οι επαγγελματίες υγείας, με στόχο να είναι πλήρως θωρακισμένοι για να συνεχίσουν να στηρίζουν το σύστημα υγείας και τους ασθενείς.
Στη συνέχεια, προτεραιότητα έχουν τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Έχει προβλεφθεί ωστόσο να οριστούν και επιμέρους ομάδες ευπαθών ατόμων, που κινδυνεύουν να νοσήσουν βαριά, ενώ αρκετά αργότερα θα πραγματοποιηθεί ο εμβολιασμός του υπόλοιπου πληθυσμού.
Είναι ασφαλές το εμβόλιο;
Τα δεδομένα από τις κλινικές δοκιμές που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής δείχνουν ότι τα εμβόλιο κατά του COVID 19 που βρίσκονται σε τελική φάση έγκρισης ή έχουν πάρει έγκριση, έχουν αποδεκτό προφίλ ασφαλείας.
Οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων παρουσιάζονται συνήθως τις πρώτες εβδομάδες μετά από τη χορήγησή τους. Όπως όλα τα γνωστά εμβόλια, έτσι και τα εμβόλια κατά του κορονοϊού ενδέχεται να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι περισσότερες από αυτές είναι ήπιες και βραχυπρόθεσμες, και δεν εμφανίζονται σε όλους.
Τέτοιες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι το αίσθημα πόνου και ευαισθησίας στο χέρι όπου χορηγήθηκε το εμβόλιο, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλο και γενικούς πόνους ή ήπια συμπτώματα τύπου γρίπης (αρθραλγίες ή μυαλγίες). Τα συμπτώματα από τις παρενέργειες συνήθως διαρκούν λιγότερο από 1 εβδομάδα ενώ δεν αποτελούν αντένδειξη για τη δεύτερη δόση του εμβολιασμού, η οποία είναι αναγκαία για την καλύτερη προστασία έναντι του ιού.
Σε κάθε περίπτωση, αν τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή υπάρχει γενικότερη ανησυχία, σας συστήνουμε να ενημερώσετε και να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας ώστε να υπάρξει σωστή αξιολόγηση και αντιμετώπιση.
Τι συστήνουν οι επιστήμονες για τον εμβολιασμό σε παιδιά και εφήβους;
Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα τα παιδιά φαίνεται να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν βαριά από τη νόσο COVID-19, σε σύγκριση με τους ενήλικες.Τα υγιή παιδιά δεν περιλαμβάνονται στις ομάδες προτεραιότητας για εμβολιασμό για τον παραπάνω λόγο και καθώς τα τωρινά στοιχεία των κλινικών δοκιμών των εμβολίων δεν είναι επαρκή για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Σύμφωνα με τις διεθνείς γενικές οδηγίες, τα παιδιά δε θα λάβουν ακόμα το εμβόλιο εκτός φυσικά εάν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Τι συμβαίνει σε περίπτωση εγκυμοσύνης;
Οι κλινικές μελέτες των εμβολίων κατά του COVID 19, όπως και των υπόλοιπων εμβολίων και φαρμάκων κατά κανόνα δεν περιλαμβάνουν τις εγκύους. Τη δεδομένη στιγμή, δεν υπάρχει ούτε επιστημονική γνώση αλλά ούτε και απόδειξη κινδύνου του συγκεκριμένου εμβολίου στην εγκυμοσύνη. Συνεπώς, οι γυναίκες που είναι έγκυες ή σκοπεύουν να μείνουν έγκυες το επόμενο διάστημα δεν θα λάβουν το εμβόλιο.
Στην περίπτωση που μία γυναίκα εμβολιαστεί χωρίς να γνωρίζει ότι είναι έγκυος, δεν υπάρχει κανένας λόγος διακοπής της κύησης. Ακόμα, αν η εγκυμοσύνη προκύψει μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης του εμβολίου, συνιστάται να μη χορηγηθεί η επόμενη δόση. Τέλος, οι έγκυες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου συνιστάται να εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό μετά την ολοκλήρωση της κύησης.
Αλλεργίες και εμβόλιο κατά του κορονοϊού
Η εξαίρεση από τον εμβολιασμό αφορά αποκλειστικά τα άτομα που έχουν ιστορικό αναφυλακτικής αντίδρασης σε φάρμακα ή εμβόλια και σε καμία περίπτωση δεν αφορά όλα τα αλλεργικά άτομα.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια είναι σπάνιες, με την πιθανότητα αναφυλακτικής αντίδρασης να υπολογίζεται σε 1.31 ανά εκατομμύριο εμβολιασμούς.
Άτομα που πάσχουν αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή τροφική αλλεργία μπορούν να εμβολιαστούν κανονικά. Για να εμβολιαστούν τα άτομα που πάσχουν από άσθμα ή ρινίτιδα δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε φάση έξαρσης των συμπτωμάτων.
Ακόμα, άτομα τα οποία έχουν παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση σε φάρμακα ή εμβόλια, ή έχουν ιδιοπαθή αναφυλαξία θα χρειαστεί να συμβουλευτούν τον αλλεργιολόγο τους ώστε να εξεταστεί και να εκτιμηθεί ο πιθανός κίνδυνος αντίδρασης στο εμβόλιο κατά του κορονοϊού, αλλά και παράλληλα να σταθμιστεί ο πιθανός κίνδυνος με το όφελος του εμβολιασμού.
Επίσης, αλλεργικές αντιδράσεις είναι πιθανό να προκλήθηκαν από ένα έκδοχο του εμβολίου που ονομάζεται πολυαιθυλενική γλυκόλη και το οποίο προστίθεται για τη σταθεροποίηση του εμβολίου. Η πολυαιθυλενική γλυκόλη είναι γνωστό ότι προκαλεί σπάνια αλλεργικές αντιδράσεις. Τα άτομα που έχουν παρουσιάσει αλλεργία σε αυτό το έκδοχο, θα χρειαστεί να εξαιρεθούν από τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού. Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο, ότι το συγκεκριμένο έκδοχο περιέχεται σε πολλά φάρμακα που χορηγούνται ευρέως στον πληθυσμό.
Τέλος, είναι σημαντικο να τονίσουμε ότι σε κάθε περίπτωση ο εμβολιασμός θα πρέπει να πραγματοποιείται σε δομές παροχής υγείας, όπου οποιαδήποτε αντίδραση θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστα.