Αδενοϊός και Ηπατίτιδα σε Υγιή Παιδιά
Το τελευταίο διάστημα μία επιδημική έκρηξη σοβαρής ηπατικής φλεγμονής (ηπατίτιδα) σε υγιή παιδιά έχει προκαλέσει αναστάτωση στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα. Έχουν καταγραφεί 190 επιβεβαιωμένα κρούσματα «οξείας ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης» σε παιδιά από 12 χώρες, με τη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων να εμφανίζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η κυρίαρχη κλινική εικόνα της νόσου είναι η οξεία ηπατίτιδα (ηπατική φλεγμονή) συνοδευόμενη από κοιλιακό άλγος, διάρροια, έμετο και αυξημένα ηπατικά ένζυμα – ασπαρτική τρανσαμινάση (AST) – ή αμινοτρανσαμινάση αλανίνης (ALT). Στα περισσότερα καταγεγραμμένα κρούσματα δεν παρουσιάστηκε πυρετός. Παρόλο που η οξεία ηπατίτιδα δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο στα παιδιά, τα τελευταία αυτά δεδομένα και η σοβαρότητα της νόσου σε αυτά τα μικρά, αλλά κατά τα άλλα υγιή παιδιά, προκαλεί ανησυχία.
Μετά το πέρας της εκτενούς διερεύνησης των περιστατικών, τα στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση των σοβαρών περιστατικών ηπατίτιδας πιθανόν να οφείλονται σε λοίμωξη από αδενοϊό. Σύμφωνα μάλιστα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, ο αδενοϊός ήταν το κοινό παθογόνο που βρέθηκε σε 40 από τα 53 επιβεβαιωμένα κρούσματα που εξετάστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τι είναι οι αδενοϊοί;
Οι αδενοϊοί είναι μία μεγάλη ομάδα ιών, οι οποίοι μπορούν να μολύνουν ένα ευρύ φάσμα ζώων καθώς και τους ανθρώπους. Το όνομά τους το πήραν από τον ιστό από τον οποίο απομονώθηκαν αρχικά, τις αδενοειδείς εκβλαστήσεις (αμυγδαλές).
Πιο αναλυτικά, οι αδενοϊοί χωρίζονται σε τουλάχιστον 7 διαφορετικά είδη στα οποία παρουσιάζονται συχνά μεταλλάξεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται αναφορά σε υποτύπους του αδενοϊού.
Τις περισσότερες φορές οι αδενοϊοί προκαλούν ήπιες λοιμώξεις στον άνθρωπο. Ορισμένα είδη δημιουργούν λοιμώξεις στο αναπνευστικό σύστημα, άλλα είδη προκαλούν επιπεφυκίτιδα και μία τρίτη ομάδα προκαλεί γαστρεντερίτιδα.
Ποιος υποτύπος αδενοϊού συνδέεται με την ηπατίτιδα σε υγιή παιδιά;
Ο υποτύπος που έχει συνδεθεί με τα αυξημένα κρούσματα οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά είναι ο 41, ο οποίος ανιχνεύθηκε σε τουλάχιστον 74 κρούσματα μέχρι σήμερα.
Ο αδενοϊός 41 συνήθως προκαλεί ήπια διάρροια, έμετο και ήπιο κοιλιακό άλγος και μπορεί να εξαπλωθεί μέσω σταγονιδίων από το στόμα και τη μύτη του ασθενή (όταν για παράδειγμα κάποιος βήξει ή φταρνιστεί), ή αγγίζοντας ένα αντικείμενο ή μία επιφάνεια που έχει μολύνει ο αδενοϊός και εν συνεχεία ακουμπώντας τα μάτια, το στόμα ή τη μύτη χωρίς να έχει υπάρξει σωστό πλύσιμο των χεριών.
Στα περισσότερα παιδιά και ενήλικες με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, οι αδενοϊοί συνήθως προκαλούν μία ελαφριά ενόχληση, με αποτέλεσμα η λοίμωξη να αποδυναμώνεται εντός μίας ή δύο εβδομάδων.
Ωστόσο, η ιατρική κοινότητα θα πρέπει να διευκρινίσει αν υπάρχει άμεση αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ του αδενοϊού 41 και των συγκεκριμένων περιστατικών ηπατίτιδας, κάτι που ακόμα δεν έχει αποδειχθεί. Ακόμα, είναι σημαντικό να απαντηθούν αρκετά ερωτήματα ώστε να βρεθεί η σωστή θεραπεία. Ένα από αυτά τα ερωτήματα είναι για παράδειγμα αν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση σοβαρής λοίμωξης, όπως η ταυτοχρονη μόλυνση από άλλον ιό.
Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο να εντοπίσουν τα συμπτώματα ηπατίτιδας στα παιδιά τους, όπως για παράδειγμα το κιτρίνισμα των ματιών και του δέρματος, σκούρα ούρα, φαγούρα, αίσθημα κόπωσης και πόνο στην κοιλιά. Αν εντοπιστεί κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, θα χρειαστεί να πραγματοποιηθεί εργαστηριακός έλεγχος, οποίος θα περιλαμβάνει και μοριακή ανίχνευση του αδενοϊού 41 σε δείγμα κοπράνων ώστε να διευκρινιστεί άμεσα εάν πρόκειται για ηπατίτιδα ιογενούς αιτιολογίας.
Τέλος, ο θεράπων ιατρός θα αξιολογήσει την κλινική κατάσταση του παιδιού ώστε να συστήσει τις απαραίτητες εξετάσεις για τη διάγνωση και να υποδείξει την κατάλληλη θεραπεία.